./
هفته پیش دو اتفاق افتاد و واکنش برصدر جلوس کردگان به نحوی بود که ذهنم رو درگیر یک مطلب تاریخی و اسلامی کرد.
جاهلیت؛
جاهلیت به دوران قبل از اسلام تا فتح مکه گفته می‌شود. هر چند تعاریف مختلف مثل تمامی موضوعات از این جهل وجود دارد که آیا جهل در برابر علم بوده یا جهل در برابر حلم؟!
موضوع جهل در برابر حلم برای اولین بار توسط گولدزیهر؛ خاورشناس مجارستانی مطرح شد و در ادامه ایزوتسو در کتاب مفاهیم اخلاقی و دینی این نظریه را بسط داد.
اما دلیل اینکه جاهلیت در برابر حلم بوده یعنی ساکنین شبه جزیره یا حجاز مقاومت خاصی در برابر کمال(به عنوان یک روند رشد مثبت) برخورد کردن داشتن، خشونت و درگیری و فساد تا خرخره‌شون رو بر گرفته بوده. همزیستی مسالمت آمیز نداشتن. گروهی که تحت خون و پرستش بت خاص یا منافع دیگر دور هم جمع شده بودن نام قبیله گرفته بودن. محیطی قبیله‌وار بوده که اخلاقیات مفهومی نداشته است و تنها دفاع از قبیله و منافعشون مهم بوده است. البته بخشی از این روحیات هم به روان مردم و بسا شرایط سخت زندگی و اینکه اگر نکشی و حق دیگری رو نگیری کشته خواهی شد و حق‌ات گرفته خواهد شد تاثیر داشته. همونطور که امام علی(ع) در نهج‌البلاغه گوشه‌ایش رو ذکر میکنه:
{…شما گروه عرب در بدترين آيين و بدترين جاها به سر مى برديد. در ميان سنگلاخ ها و مارهاى كر (كه از هيچ صدايى نمى رميدند) اقامت داشتيد. آب هاى لجن را مى آشاميديدو غذاهاى خشن (مانند آرد هسته خرما و سوسمار) مى خورديد و خون يكديگر را مى ريختيد و از خويشاوندان دورى مى كرديد…}(نهج البلاغه-خ۲۶)
پیامبر آمد و با خود سیستم قبیله‌ای و نژادی را از هم فروپاشید. سیستمی که در آن فرد تحت حمایت قبیله هر کاری می‌کرد و قبایل بزرگ هر ستمی روا میکردن فرو ریخت. در جامعه اسلامی دو نکته بسیار نغز وجود داشت؛ اول اینکه اصل عمل شد نه حتی نیت و دیگری سیستم سیاسی از مجموعه بسته به مجموعه بزرگتر یعنی از قبیله به امت تغییر پیدا کرد. یعنی فضای باز برای فعالیت و برابر از صدر تا ذیل امت در برابر قانون.
حال بعد از ۱۴۰۰ سال و اندی از هنوز در جوامعی که داعیه مسلمانی دارند و ارزش‌های دروغین شکل میگیرد و با هر تخلف و متخلفی به صورت قبیله‌ای برخورد می‌شود! گاه دلیل سوءاستفاده از قبیله دیگر گاه پررو نشدن مردم گاه دروغ‌پراکنی معاندان و الخ.
حال بعد از ۱۴۰۰ سال و اندی جامعه بشری فضایی(فضای مجازی) را ساخته تا مجموعه‌های مردمی(امت‌ها و ملت‌ها) را زیر یک سقف بیاورد. با همه خوبی و بدی به همه فضای مساوی بدهد و تنها عمل مهم است. اما باز افراد از ترکیب شدن از تبدیل قبیله به امت ناراحت می‌شوند و زمزمه “فضای مجازی داخلی” سر می‌دهند.